Zmiany
Notatki z pracy nad numerem
1. Czy jesteśmy właśnie w czasie zwrotu wizualnego w teatrze?
2. O czym świadczy tęsknota za wielkimi obrazami malarskimi na scenie? I jaki ma związek z katedrami gotyckimi?
3. Jeśli to zmierzch wielkich scenografii, to czy jednocześnie żegnamy się z wielkimi ideami? Z jakąś całością, globalnością, objęciem? Wiadomo, że tak, ale można też pomyśleć, bo dlaczego nie, że to potrzeba, która zostanie przechowana.
4. Czy kryzys ekonomiczny jest szansą na zmianę? To świadczyłoby o tym, że bez niego nie było rozwoju albo był w nieodpowiednim kierunku. Być może każdy kryzys ma w sobie potencjał zmiany, ale ma też przestrzeń nieodwracalnej straty.
5. Co wspólnego mają teatr i topniejące lodowce? Całe to wieczorne zamieszanie z paleniem światła po nocach, produkcją ścian i podłóg, na których nikt nie zamieszka, zaczyna mieć granice.
6. Czy po okresie materialności zaczyna się błądzenie/gubienie w niedotykalnym? Jaki to ma związek z rzeczywistością cyfrową?
7. Czy obrazy cyfrowe są bliższe duchowi/światom wewnętrznym/drganiom rzeczy?
8. O czym świadczy to, że ciągle nie nauczyliśmy się opisywać prac scenograficznych? I czy odpowiedź o braku edukacji wizualnej nie jest za prosta. Myślę o różnicy w doświadczaniu przez tekst i doświadczaniu przez obraz. Być może wybór już się dokonał.
9. Ta słynna anegdota z Pliniusza o współzawodnictwie dwóch malarzy: pierwszy namalował kiść winogron tak, że siadały na niej ptaki, ale kiedy poprosił drugiego, żeby ściągnął zasłonę i pokazał swoją pracę, zdał sobie sprawę, że przegrał. Bo to zasłona była obrazem. Jeden oszukał ptaki, drugi malarza. Fantazjuję, że to etap, w którym teatr ma szansę oszukać wszystkich, łącznie z autorem.
10. ChatGPT na pytanie o scenografię przyszłości odpowiada: „To będzie żywy organizm”. Przez chwilę dziwne poczucie zagrożenia, bo przecież „żywy” to nie tylko reaktywny, ale też inicjujący.
11. Światło dzienne – żywe światło – elektryczność – powidoki cyfrowe. Droga od dyktatu czasu, przez uniezależnienie, do manipulacji nim i gry planami. Dzisiaj otwiera się jeszcze coś nowego.
Marzena Sadocha
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.
